नमस्कार विद्यार्थियों जैसा की class 10th Sanskrit pre board paper 2025 की डिमांड आ रही थी की pre board परीक्षा में मदद की जाए इसी को देखते हुए के महत्वपूर्ण प्रश्नों का संग्रह लेकर आ चुके हैं जैसा कि एमपी बोर्ड की समय सारणी के अनुसार दिनांक 23 जनवरी को कक्षा 10वी का Sanskrit पेपर आयोजित किया जाएगा उसी क्रम में एक छोटी सी मदद करने का प्रयास किया
प्री-बोर्ड परीक्षा 2024-25
‘कक्षा-0वी
विषय-संस्कृत
विषय कोड-52
समयः-3 घण्टे पूर्णाकः:-75
निर्देशा:-
4. सर्वे प्रह्नाः अनिवार्या: सन्ति।
2. प्रश्नानां सम्मुखे अंका: प्रदत्ताः |
3. wut प्रश्नानाम् संस्कुतेनैव उत्तराणि लेखनीयानि।
प्र… उचित॑ विकल्प॑ चित्वा लिखत – (ज6न्ही
() “बालके” इत्यारिमिन् पदें विभाक्ति: अस्ति –
आओ) प्रथमा oA) RAW स) पष्ठी 2) सप्तमी
(ii) “or इत्यस्मिन् Rr: वचनम् अस्ति –
आ) एकवचनम् ब) हिवचनम्
स) बहुवचनम् 2) एतेषु FA न
(il) “sre शब्दस्य ww अस्ति –
आ) अहम… ब) राम: स) त्वम् 2) किम
(V) “gore शब्दरूपे पष्ठी RoR: एकवचने रूपमस्ति –
आओ) त्वम् a) त्वया
स) यूयम् 2) तव
(Vv) WER: एवं परमों धर्म” अस्मिन् वाक्ये अव्ययम् अस्ति –
3) सदाचार: ब) एव Www)
(Vi) “तत्र एक: विद्यालय: अस्ति” अस्मिन् वाक्ये अव्ययम् अस्ति
3) तत्र ब) एक: स) विद्यालय: 7) अस्ति
प्र2. . रिक्तस्थानानि पूरयत – (36 न्हो
0) ‘वदसि” इत्यास्मिन् पदे लकार: अस्ति। ( लद्/लृद )
ii) ‘अस्ति” इत्यस्मिन् पढे पुरूष: अस्ति। ( उत्तम / प्रथम )
(iii) गच्छति” इत्यस्मिन् पढे. धातु: अस्ति। ( गम्/हस् )
(iv) लोद लकारस्य ww अस्ति। ( लिखति/लिखतु )
wv) प्रहार” इत्यस्मिन पदे उपसर्ग: अस्ति। ( प्र/ हार: )
(vi) ar अत्र उपसर्ग: अस्ति। ( अप/ वाद: )
प्र.3. YR वाक्यानां समक्षम् “आम” अशुद्ध वाक्यानां समक्ष ‘न’ इति लिखत- (५6 = 6)
[0) विद्यालय:” इत्यस्मिन् पदे And wh अस्ति |(ii) मनोरथ” इत्यास्मिन् पदें व्यमजन सच्चि: अस्ति |
(iii) जगदीश” इत्यास्मिन् ae we न अस्ति |
(iv) ‘राजपुत्र” इत्यास्मिन् पदें तत्पुरूषसमास: अस्ति |
v) ‘यथाशक्ति”” इत्यास्मिन् पदे अव्ययीभावसमास: अस्ति |
(vi) ‘पंचवटी” इत्यास्मिन् पदे EEE अस्ति |
WA Fev कुरूत – (36 नही
@ हा)
[0] गत्वा क) ge(ii) TH ag
(ii) mm DE
(५)… सलिल॑ घ) eR
v) पवन: 3 wm
(vi) सुकरम wd
us. ‘एकपदेन Sn लिखत् –
(i) “अस्तमये” इत्यस्य पदस्य विलोमपदं किम् ? 74
(ii) कृषकाय: कः आसीत् ? कि
(ii) ew आसीत् ?
(iv) वाचि का भवेत् ?
पे “बालक: वीर” अत्र विशेष्य पद॑ किम् अस्ति ?
Ww spe Ro उक्तवती ?
Ba. TER प्रश्नस्य किमुत्तरं ददाति ? z
अथवा
मीन: कदा दीनां गतिं प्राप्नोति ?
HA. ‘कुशलवयो: वंशस्य कर्ता क: ? 2
अथवा
भूकम्पस्य केन्द्र बिन्दु: कः जनपद: आसीत् ?
LAIN प्रश्न-निर्माण कुरूत @sh द्वौ)- (जन्ये
(i) we दृष्ट्वा धूर्त: श्रुगाल: अवदत |
(ii) त्व॑ Arg विभेषि ।
(iii) सर्वे प्रकृतिमातरं प्रणमन्ति |
का
WA2 अधोलिखितानि वाक्यानि क: कं प्रति कथयति (को$पि द्ौ)- (ज्यों
(i) वयस्य! अपूर्व खलु नामघेयम्।
(ii) जानाम्यहं तस्य A |
(iil) af अहं कृष्णवर्ण: off त्व॑ कि गौराड,ग?
HAs. प्रश्नपत्रे समागतान् श्लोकान् विहाय स्वपाद्य-पुस्तकात् एकम् श्लोक॑ लिखत- 2
प्र.4. अधोलिखितेषु अशुद्धकारक वाक््यानां शुद्ध कुरूत-(कोध्पि 2) 2
(i) वृक्षस्य wa पतति |
(ii) माता बालक दुग्ध॑ ददाति |
(iii) श्रीगुरूं नमः |
HAS. Rarer पूरयत — (कोइपि चत्वार) %x4=2
(i) FTE: भवति।
(ii) पर भूत अपि कथ्यते।
(iii) TF राजसिंह: नाम वसति स्म।
(iv) भूकम्पित समये ‘गगनमेव उचित भवति।
प्र.6. अधोलिखितानि वाक्यानि घटनाक्रमानुसारेण योजयत् – %x4=2
(i) HT: हलमूढ़वा TE: क्षेत्र पपात।
(ii) ‘कश्चित् कृषक: बलीवर्दाम्यां क्षेत्रकर्षणं कुर्तननासीत् |
(iii) ‘तयो: बलीवर्दयो: एक: शरीरेण दुर्बल: जवेन गन्तुमशक्तश्चासीत् |
(iv) अतः: FID: त॑ दुर्बलं वृषभ तोदनेन नुदन् अवर्तत |
HAT. वाच्य-परिवर्तनं कुरूत- (FIs 2) 2
(i) अहं जलं पिबामि। (कर्मवाच्य)
(ii) ‘त्वया पुस्तकं पद्यते | (Fara)
(iii) सः गच्छति। (भाववाच्य)
प्र.68. अधोलिखितं Teme पठित्वा प्रश्नानां उत्तराणि संस्कृत-भाषायाम् लिखत- 3
बुद्धिमति पुत्रद्ययोपेता पितुर्गृह॑ं प्रति चलिता। मार्गे गहनकानने सा एक॑ and ददर्श |
सा व्याघ्रमागच्छन्तं दृष्ट्वा Ted] पुत्री चपेटया प्रह्ृत्य जगाद-कथमेकैकशो व्याघ्रभक्षणाय
‘कलहं THY: अवयेकरतावद्विमज्य भुज्यताम्। पश्चाद् अन्यो द्वितीय: कश्चिल्लक्ष्यते ।
(i) सा कुत्र व्याघ्र॑ं ददर्श |
(ii) केन उपेता पितुर्गृह॑ प्रति चलिता ?
(iii) किमर्थ कलहं कुरूथ: ?
अथवा
दैव: प्रकोपो भूकम्पो नाम, तस्योपशमनस्य Test स्थिरोपायोदृश्यते। प्रकृति:
समक्षमद्यापि विज्ञानगर्वितो मानव: वामनकल्प एवं तथापि भूकम्प रहस्यज्ञा: कथयन्ति aq
बहुभूमिकभवन निर्माण न करणीयम्। तटबन्धं निर्भाय बृहन्यात्रं नदीजलमपि नैकास्मिन् wr
पुजजीकरणीयम् अन्यथा असन्तुलनवशाद भूकम्पस्सम्भवति।
(i) दैव: प्रकोपो नाम क: ?
(ii) बहुभूमिक wa कि न करणीयम् ?
(iii) eat निर्भाय कि न करणीयम् ?
का
प्र.9. अधोलिखित Terie पठित्वा प्रश्नानां उत्तराणि संस्कृतभाषायां लिखत- 3
सेवितव्यो महावृक्ष: फलच्छायासमन्चितः: |
यदि दैवात् फलं नास्ति छाया केन निवार्यते। |
i) अस्मामि: कीदूश: वृक्ष: सेवितव्य: ?